Laatst las ik een artikel op de website van een Nederlands magazine:
‘Moderne opvoeding creëert verwende kinderen.’
Het artikel is geschreven door een moeder die de positieve aanpak in het opvoeden ziet als de oorzaak van alles wat er mis is met de kinderen van tegenwoordig.
Door een moeder die gelooft dat als kinderen gezien en gehoord worden veranderen in “een generatie onuitstaanbare verwende krengen.” En dat de oplossing daarvoor ouderwets opvoeden is: “lekker retro met straffen en belonen.” En met: “Omdat ik het zeg!”
Positief opvoeden betekent dat je je kind altijd z’n zin geeft…
Het is een soort rare, maar diepgewortelde en wijdverspreide overtuiging dat positief opvoeden betekent dat je je kind altijd zijn of haar zin geeft. Dat je op elk moment alles aan de kant zet om aan alle verlangens van je kind te voldoen. Omdat het kind zich anders misschien niet goed voelt
Dit zijn reacties die ik wel eens lees in dezelfde strekking:
“Ja hoor, kinderen opvoeden zonder schreeuwen en straffen.. hoe bereid ik hem dan voor op de echte wereld?”
“Zal ik mijn kind dan gelijk ook maar vertellen dat alles vanzelf komt in het leven en het nooit ergens zijn best voor hoeft te doen?”
“Als je je kind niet af en toe straft dan laat je over je heen lopen en wordt je kind een a-sociale eikel”
Het is een extreme zwart-wit benadering van opvoeden:
Of je doet de positieve (intuïtieve, attachment, zachte) aanpak en je kind wordt een verwende en ego-centrische eikel.
Of je doet de ‘ouderwetse’ (strenge, omdat ik het zeg, met schreeuwen en straffen) aanpak want dan leert je kind tenminste wie er de baas is in huis en hoe het zich behoort te gedragen in de wereld.
De grootste misconcepties van positief opvoeden
Hoe dan ook, het artikel maakte mij weer even heel bewust van de misconcepties die er bestaan over positief opvoeden.
Dit zijn in mijn ogen de vier grootste:
1. Dat je ruimte maakt voor de gevoelens van je kind en naar je kind luistert is niet hetzelfde als je kind altijd zijn of haar zin geven.
Je mag hartstikke teleurgesteld en boos zijn dat je geen snoep mag voor het eten. Dat begrijp ik. Snoep is hartstikke lekker. Dat wil niet zeggen dat je dan ook nu snoep krijgt…
Het is ruimte maken voor de gevoelens en verlangens. En die er laten zijn. Zonder ze direct op te willen lossen.
Het is oké om boos te zijn. Of verdrietig. Of teleurgesteld. Die gevoelens mogen er zijn. Dat veranderd de regels en grenzen niet.
2. Ruimte maken voor de gevoelens van je kind en alle gevoelens er laten zijn, wil niet zeggen dat je de specifieke uiting van die gevoelens in gedrag hoeft te accepteren.
Je mag best heel boos zijn, dat is prima. Ik wil niet dat je me slaat. Je mag wel op het kussen slaan of heel hard stampen met je voeten.
Of: Ik merk dat je het lastig vind om me niet te slaan dus ik hou je handen even vast tot het je zelf weer lukt.
Of: Kom we gaan nu even naar de tuin om uit te razen.
Ruimte maken voor de gevoelens ergens achter, wil niet zeggen dat je de uiting in gedrag ook hoeft te accepteren. Boos zijn is prima. Geweld niet.
3. Kinderen opvoeden zonder schreeuwen en straffen is niet hetzelfde als geen gezonde grenzen hebben.
Nee, we slaan de kat niet. Ja, we gaan nu naar school. Nee, we rennen en schreeuwen niet in het restaurant.
Maar je hoeft niet te schreeuwen of te straffen om dat duidelijk te maken. Of over je heen te laten lopen.
Het is de manier waarop je grenzen aangeeft. Maar gezonde grenzen zijn er zeker wel. En erg belangrijk voor zowel ouders als kinderen.
4. Kinderen positief opvoeden wil niet zeggen dat je steeds alles voor je kind oplost en dat je je kind niet leert om dingen zelf te doen
Ah lukt het niet? Wat vervelend. Hoe zou je het anders aan kunnen pakken? Misschien kun je het later nog een keer proberen. Wat zou je de volgende keer kunnen doen?
Of: He je bent verdrietig. Wil je een knuffel of wil je even tijd voor jezelf?
Het is je kind ondersteunen bij z’n ervaringen maar niet die ervaringen willen bepalen. Ruimte geven om te leren, om te vallen en weer op te staan. Zonder alles direct zelf te willen fixen en op te lossen voor je kind.
Je kind helpen om steeds meer zijn of haar eigen oplossingen te vinden en niet ervan uitgaan dat jouw ideeën en oplossingen de enige of juiste zijn.
Wanneer positief opvoeden niet werkt…
In alle eerlijkheid begrijp ik wel waar die misconcepties vandaan komen. Ik zie het ook. Ouders die over zich heen laten lopen. Alles willen oplossen en fixen voor hun kind. Pleasen, toegeven, omkopen… Hoog en laag springen om hun kind maar te laten stoppen met huilen of boos zijn.
Ik begrijp alleen niet waarom je dat positief opvoeden zou noemen…
De positieve intenties er achter zijn duidelijk. De onmacht soms en het gevoel het gewoon heel graag zo goed mogelijk te willen doen voor je kind. Maar is het echt ‘positief’?
Ouders die bewust wel schreeuwen en straffen doen dat ook vanuit een positieve intentie.Omdat ze geloven dat dat het beste werkt. Ze denken kinderen daarmee het beste voorbereiden op de rest van hun leven of dat het er voor zorgt dat hun kinderen sociaal en beleefd opgroeien.
Maar is het alternatief van schreeuwen en straffen automatisch dat je over je heen laat lopen? En dat je kind onbeleefd is en opgroeit tot verwende prins of prinses?
Positief is ook positief voor de ouder
Positief of intuïtief opvoeden betekent voor mij uitgaan van het principe dat kinderen die zich gezien, gehoord en begrepen voelen, gelukkiger zijn. En kinderen die zich goed voelen zijn van nature geneigd naar positief en sociaal gedrag.
Dat wil niet zeggen dat jij persoonlijk geen grenzen hebt. Dat je alles van je kind moet accepteren. En dat er geen ontwikkelingsfases zijn waarin kinderen grenzen juist opzoeken en uittesten (zie vooral peuters en pubers).
Maar over het algemeen gedragen kinderen die zich goed voelen zich ‘beter.’
‘Vervelend’ gedrag betekent vaak dat een kind zich niet goed voelt, hulp nodig heeft of behoefte aan een duidelijke grens.
Positief is ook positief voor jezelf, als ouder. Of liever compassievol. Dat betekent dat jouw grenzen, jouw behoeftes en jouw gevoelens óók belangrijk zijn.
Eigenlijk is dat een veel betere omschrijving: compassievol opvoeden.
Met compassie voor je kind én voor jezelf.
Vind je samen met je kind in bed slapen heerlijk en werkt dat voor jullie, super. Slaap je veel beter in je eentje met je kind in een eigen bed, ook hartstikke super. Geef je borstvoeding en vind je dat heerlijk, fijn! Geef je liever flesvoeding of werkt dat voor jullie beter, ook fijn!
Lief zijn voor jezelf en ook goed voor je eigen behoeftes en grenzen zorgen geeft je kind het voorbeeld dat het oké is om ook voor jezelf te kiezen. En om goed voor jezelf te zorgen.
Bovendien ben je zelf gelukkiger als je ook goed voor jezelf zorgt. En als je zelf gelukkiger bent dan heb je uiteindelijk meer te geven aan je kind.
Als je goed voor jezelf zorgt dan geef je ook dat voorbeeld aan je kind. Dat het ok is om ook voor jezelf te zorgen en hoe je dat doet. Dat het ok is om grenzen te hebben en hoe je die aangeeft zonder schreeuwen.
Kinderen leren bewust en onbewust heel veel van het gedrag wat wij ze laten zien.
Wil jij je sensitieve kind graag bewust en positief opvoeden?
Zodat je kind luistert en meewerkt, zonder schreeuwen, straffen, belonen of eeuwig herhalen bijvoorbeeld?
Dan is dit allicht iets voor jou:
Bewust & Positief Opvoeden voor Hoogsensitieve Kinderen van 2,5 t/m 16 jaar
Breng rust & harmonie in je gezin
Ontdek 3 manieren om te achterhalen waar ‘vervelend’ gedrag precies vandaan komt, en hoe je lastige situaties of ‘vervelend’ gedrag blijvend oplost
Ervaar rustige avonden, makkelijk naar bed & slapen en harmonieuze ochtenden – zonder strijd, herhalen of steeds moeten aansporen
Nooit meer schreeuwen, mopperen, zeuren of drammen – en een kind wat makkelijk meewerkt en luistert
Help in 4 stappen broertjes en zusjes harmonieus met elkaar omgaan, zonder dat jij ooit nog politie agent of rechter hoeft te spelen
Met praktische strategieën, tools en voorbeelden voor alle dagelijkse situaties met je kind, van 2,5 tot 16 jaar.