Als een kind hoogsensitief en/of strong-willed is, dan merk je dat vaak al op jonge leeftijd.
Soms al duidelijk als ze nog baby zijn.
Misschien twijfel je een beetje of je kind echt hoogsensitief is.
Maar vaak merk je op die leeftijd al wel verschillen:
- Deze kinderen lijken extra gevoelig te zijn voor geluid en voor de omgeving.
- Soms voor kleding of voor gevoelens van anderen.
- Ze kunnen zelf intense reacties en gevoelens hebben.
- Hebben gemiddeld vaker uitdagingen met eten, inslapen of zindelijk worden.
- Ze kunnen enorme heftige uitbarstingen krijgen na een drukke dag.
- Of juist extra hangerig, emotioneel en angstig.
- En daar twee dagen later nog van slag van zijn…
Gelukkig kun je – juist op deze leeftijd – als ouder daar veel bij helpen.
Het voordeel van deze leeftijd is dat jij als ouder nog de grootste invloed bent in het leven van je kind.
Straks met meer school, dan vriendjes, klasgenoten, sport / hobby’s… verschuiven de verschillende invloeden in het leven van je kind steeds meer.
In veel situaties heb jij geen of weinig controle.
Juf bepaalt hoe het gaat op school bijvoorbeeld.
Bovendien zijn jonge kinderen ook zelf nog veel meer gericht op jou.
Kinderen leren van nadoen. Het hele ontwikkelingssysteem van jonge kinderen is gericht op jou volgen en nadoen.
Dus dit zijn gouden jaren om jouw invloed te gebruiken om alvast een goede basis op te bouwen bij je kind.
Dit zijn de 3 belangrijkste tips die je helpen:
1. Aandacht & Autonomie
De grootste en meest belangrijke emotionele behoeftes van je jonge gevoelige kind zijn aandacht en autonomie. Ik noem ze de ‘AA-balkjes’
Dit zijn sterke en onbewuste behoeftes die elk kind heeft, en als de AA-balkjes niet genoeg opgeladen zijn dan gaat je kind linksom of rechtsom die behoeftes alsnog proberen te voldoen.
Meestal op manieren die wij vervelend vinden:
Je continu onderbreken als je in gesprek bent – negatieve aandacht
Met opzet ondeugend doen en grenzen uittesten – negatieve aandacht
In bed je de hele tijd terug roepen voor nog 1 slokje water of nog 1 knuffel – negatieve aandacht
Te weinig autonomie, te weinig invloed voelen merk je het snelst door weerstand. Kinderen kunnen invloed voelen door lekker niet mee te werken. Lekker nee te zeggen en de andere kant op rennen.
Negatieve invloed is ook invloed over jouw gevoelens.. als jouw kind zo op jouw knopjes kan drukken dat jij je geduld verliest.. dan is dat een behoorlijke dosis invloed, op jou!
Hoeveel aandacht is genoeg aandacht?
Bij aandacht gaat het om kwaliteitsaandacht.
Aandacht gaat niet alleen om samen zijn, maar echt je volledige aandacht helemaal aan je kind geven zonder afleiding of in je hoofd bezig zijn met het boodschappenlijstje.
Als je dat 10 minuten per dag, 1 op 1 met je kind doet, en zorgt dat je volledig met je aandacht aanwezig bent als jullie je bedtijd ritueel doen bijvoorbeeld, dan kom je al een heel eind.
Hoe geef je je jonge kind meer autonomie?
Autonomie gaat over invloed voelen. Ik kan het zelf!
Autonomie is hoe kinderen zelfvertrouwen krijgen. Hoe ze vaardigheden ontwikkelen.
En als ze niet genoeg autonomie voelen dan gaan ze dus op negatieve manieren proberen om invloed te voelen.
Je geeft je kind meer autonomie – op voor jou acceptabele manieren en momenten – door je kind zo veel mogelijk kleine keuzes aan te bieden.
Wil je deze broek of die broek?
Wil je de gele of de blauwe beker?
Zal ik eerst naar de wc gaan of wil jij eerst?
Wil je zelf de zeep in bad doen of zal ik het doen?
En door je kind te helpen zelfstandigheid te ontwikkelen.
2. Rust, structuur & voorspelbaarheid
Rust, structuur en voorspelbaarheid zijn voor de hand liggende behoeftes voor gevoelige kinderen. Vrijwel alle kinderen doen het goed met voldoende rust en voorspelbare structuur.
Voor gevoelige jonge kinderen kan de wereld enorm overweldigend zijn:
Alles is nieuw
Alles komt binnen
Ze voelen alles diep en intens
De wereld is soms overweldigend
Dat hoort er nou eenmaal een beetje bij.
Maar je kunt wel helpen door je kind waar mogelijk zelf zo veel mogelijk rust, structuur en voorspelbaarheid te bieden.
Rust
Genoeg tijd om niets te doen. Veel ruimte in de agenda waar er even niks van je kind gevraagd wordt. De TV en schermen uit doen. Lekker de natuur in. Samen knuffelen en boekjes lezen.
Het drukste uurtje bij de supermarkt even overslaan, of boodschappen doen als je kind bij een partner of op school is.
Structuur
Vaste rituelen en routines werken ontzettend goed voor gevoelige kinderen. Eventueel kun je overwegen om een planbord aan te schaffen of zelf te maken. Vaak hebben ze die ook op kleuterscholen: dan doen we dit, dan zus en dan zo.
Voorspelbaarheid
Planborden werken ook goed voor voorspelbaarheid. Houvast in wat er gaat gebeuren.
Voorspelbaarheid is ook zelf duidelijke en consequente grenzen hebben.
Kinderen voelen zich veilig als jij duidelijk, rustig en voorspelbaar bent.
Het lijkt soms wel alsof ze graag hun zin willen, de baas zouden willen zijn, of een uitzondering willen op jouw regels – maar kinderen worden daar niet gelukkig van. Kinderen voelen zich veel veiliger, beter en rustiger als jij duidelijk en voorspelbaar bent, en jouw regels en grenzen ook.
Voorspelbaarheid is ook je kind voorbereiden op activiteiten. Zodat je kind weet wat er gaat gebeuren en wat er van je kind verwacht wordt:
“We gaan straks bij oma op visite. Oma is jarig. Jij mag het cadeautje geven. Er zijn veel mensen aan het kletsen. Je mag kiezen of je met je nichtje wilt spelen of je eigen speelgoed. Als het te druk is mag je altijd even bij mij komen.”
3. Hulp bij grote gevoelens
Deze leeftijd is ideaal om je kind alvast te helpen omgaan met gevoelens en gezonde emotionele vaardigheden aan te leren!
Maar hoe je dat op een manier die geen weerstand oproept?
Als je te veel uitlegt en ‘preekt’, vooral op de verkeerde momenten, dan krijgt je kind vooral weerstand.
Dus het is handig om dat duidelijk en subtiel aan te pakken.
(in het FreeHappyKids JUNIOR programma hebben we hier een uitgebreid 5 stappen plan voor)
Een goede eerste stap is om gevoelens te erkennen.
Gevoelens erkennen is eigenlijk heel simpel.
Je benoemt het gevoel, en je accepteert het volledig, precies zoals het is.
“Wow, jij bent boos”
“Ik begrijp dat je angst voelt”
“Het is ok als je je teleurgesteld voelt”
“Het lijkt alsof een beetje verdrietig bent”
Een gevoel erkennen betekent niet dat je er iets mee hoeft te doen!
Het gaat niet over gedrag, het gaat alleen over het gevoel.
Jij hoeft de boosheid of het verdriet niet op te lossen.
Jij hoeft niet nu toch ‘ja’ te zeggen, omdat je kind boos werd toen je ‘nee’ zei.
Je benoemt en accepteert het gevoel gewoon. Je geeft het ruimte. Het mag er zijn.
Door gevoelens te erkennen, ook bij je nog heel jonge kind, leer je je kind dat:
- Gevoelens ok zijn en er gewoon bijhoren
- Dat je ze niet weg hoef te drukken, dat ze er mogen zijn
- Hoe je een gevoel kunt herkennen en zelf kunt benoemen
Dat zijn dingen waar je al heel vroeg mee kunt beginnen, en waar zelfs heel veel volwassenen moeite mee hebben!
Met deze tips kun jij je jonge sensitieve kind helpen om in balans te zijn.
Een keer een heftige uitbarsting of een ‘tamper tantrum’ kun je nooit helemaal voorkomen. Maar als je deze tips gebruikt kun je je kind wel zo veel mogelijk helpen en leg je een goede basis voor een gezonde relatie met gevoelens.
——
Wil je jonge sensitieve kind meer helpen omgaan met grote emoties?
Rust, balans, harmonie en een gezonde relatie met gevoelens voor je kind?
Alle 5 stappen toepassen om je gevoelige kind te leren omgaan met gevoelens en emoties?
Dan is het FreeHapyKids JUNIOR programma allicht iets voor jullie
Speciaal voor sensitieve en/of strong-willed kids tot 6 jaar.
Lees hier alles over het FreeHappyKids JUNIOR programma
